Pomiary zrozumiałości mowy dla systemów DSO

Pomiar zrozumiałości mowy jest ważnym aspektem, który może mieć pośredni wpływ na bezpieczeństwo w momencie zagrożenia. Ponieważ dzięki mowie możemy szybko porozumieć się z otoczeniem, ważne jest, aby użytkownicy danego obiektu mogli dobrze siebie nawzajem zrozumieć. Odpowiednio wykonany pomiar zrozumiałości mowy DSO, wpływa także na lepszą słyszalność dźwięków ostrzegawczych. Co więcej, obowiązkowe normy prawne dotyczące systemów przeciwpożarowych nakładają na alarmy dźwiękowe obowiązek spełniania pewnych kryteriów związanych z poziomem zrozumiałości mowy. W niniejszym artykule zastanowimy się, czym jest pomiar DSO oraz jakie czynniki mogą zakłócić sygnał głosowy.

Czym jest pomiar zrozumiałości mowy?

Zrozumiałość mowy jest to miara stopnia, w jakim rozumiemy język mówiony. Do zrozumienia mowy nie jest wystarczająca tylko jej słyszalność. Odpowiedni poziom dźwięku jest warunkiem koniecznym, ale niewystarczającym dla dobrej zrozumiałości. Głośny, lecz obciążony pogłosem sygnał może być całkowicie niezrozumiały. Szczególnie zauważalne może to być wśród użytkowników lotnisk czy dworców. Dlatego też pomiary zrozumiałości mowy są w wielu miejscach niezbędne.

Czynniki, które zakłócają słyszalność mowy.

Istnieje kilka najważniejszych czynników, które wpływają na zakłócenie zrozumiałości mowy. Oto kilka z nich:

• Stosunek S/N mowy, to odstęp sygnału od szumu, czyli różnica między poziomem dźwięku mowy a poziomem występujących zakłóceń. Czynnikiem, który zakłóca mowę, może być szum wentylacji, czy też hałas uliczny, rozmowy prowadzone między sobą, zbyt bliska odległość między rozmówcami, a także powstałe echo.

Poniżej przedstawiamy odstępy sygnału od szumu zalecane dla konkretnych osób, które powinny być brane pod uwagę przy pomiarach zrozumiałości mowy:

1. U osób dorosłych, które dobrze słyszą i porozumiewają się w swoim rodzimym języku, odstęp ten powinien wynosić 10-15 dB.
2. U osób używających aparatów słuchowych odstęp S/N powinien wynosić 20-25 dB.
3. W przypadku osób powyżej 55 lat, osób poniżej 15 lat, a także osób, które są słuchaczami języka obcego, poziom S/N powinien wynosić 15-20 dB. U osób starszych podniesienie progu słyszenia wynika z czynników fizjologicznych, natomiast u dzieci i osób słuchających w obcym języku przyczyna tkwi w zbyt niskim zasobie słownictwa.

• Echo może spowodować niekomfortowe porozumiewanie się między słuchaczami. Jest uciążliwym czynnikiem, który pogarsza zrozumiałość mowy.
• Pogłos jest szczególnie odczuwalny w miejscach takich jak kościoły, czy sale gimnastyczne. Dźwięk rozmywa się, przez co staje się znacznie mniej zrozumiały.

Czym są pomiary DSO?

Aby odpowiedzieć sobie na to pytanie, należy zastanowić się, co oznacza skrót DSO. Skrót ten po rozwinięciu oznacza Dźwiękowy System Ostrzegawczy. Jest to system przeznaczony do alarmowania użytkowników budynków o niebezpieczeństwie za pomocą sygnałów lub komunikatów głosowych. Dźwiękowy System Ostrzegawczy (DSO) musi być słyszalny dla wszystkich osób znajdujących się w danym obiekcie. Szczególnie komunikaty głosowe nie mogą być w żaden sposób zagłuszane. Dlatego też istotne są pomiary DSO, które pozwolą wyeliminować ryzyko niezrozumienia komunikatu przez odbiorców w momencie zagrożenia.